انجمن علمی روان‌پزشکان ایران در مورد حادثه آتش‌سوزی در کمپ ترک اعتیاد در لنگرود اطلاعیه‌ای صادر کرد که در آن ضمن تسلیت به خانواده‌های داغدیده آمده است: از دست دادن بیش از ۳۰ انسان، واقعاً ویرانگر است و فکر ما پیش همه‌ی کسانی است که تحت تأثیر این فاجعه بزرگ قرار گرفته‌اند.
در ادامه نیز با هدف ارتقای وضعیت موجود مراکز و همچنین پیشگیری از حوادث مشابه در آینده پیشنهاداتی ارائه شده است:
۱. مراکز اقامتی میان مدت ترک اعتیاد که به عنوان کمپ‌های ترک اعتیاد شناخته می‌شوند، یکی از مراکز درمانی مصوب پر چالش برای درمان اعتیاد هستند، چرا که بر اساس اصلاحیه قانون اصلاحیه قانون مبارزه با مواد مخدر و آیین‌نامه اجرایی مراکز مجاز درمان و کاهش آسیب اعتیاد به موادمخدر و روانگردان‌ها ذیل ماده ۱۵، افراد مبتلا به اختلالات مصرف مواد باید به صورت داوطلبانه باید به این مراکز مراجعه کنند، در حالی که مشاهده می‌شود بسیاری از کمپ‌ها پذیرای موارد اقامت اجباری هستند؛ این مسئله آشکارا برخلاف قانون است. براساس قانون، درمان اجباری تنها با دستور مقام قضایی و ذیل مراکز ماده‌ی ۱۶ قانون فوق‌الذکر امکانپذیر است.
لذا به نظر می‌رسد ضروری است حقوق قانونی و انسانی مراجعان به کمپ‌ها مورد توجه قرار گیرد. تدوین و انتشار عمومی حقوق مراجعین و در معرض دید بیماران و خانواده‌ها قرار دادن این موارد، اخذ رضایت آگاهانه و تعیین مسیر مشخصی برای اعتراض و شکایت می‌تواند در پیشگیری از حوادث این‌چنینی کمک‌کننده باشد.
۲. بر اساس گزارش‌های غیررسمی، در برخی کمپ‌ها گاه از شیوه‌های غیرعلمی و بعضاً غیرانسانی استفاده می‌شود. در نتیجه در فقدان نظارت‌های جدی رسمی و یا حتی شاید در سکوت و بی‌توجهی به وضعیت برخی مراکز، مراکز غیراستاندارد با مدیریت افرادی فاقدصلاحیت مدت‌هاست که به کار خود ادامه داده و بدون حضور نظارت در آنها رخدادهای ناخرسند کننده‌ای بروز می‌کند.
۳. بدیهی است هر واحد یا مرکزی تحت هر عنوانی در فرآیند درمان دخالت داده شود باید استانداردهای مصوب و مبانی علمی لازم را مراعات کند، از جمله این موارد می‌توان به ضرورت حفظ حداقل استانداردهای لازم، از جمله معاینه روان‌پزشکی بیماران اشاره کرد که در حال حاضر کمپ‌ها ملزم به اجرای آن نیستند.
۴. نظارت کافی همچنان حلقه مفقود بسیاری از درمان‌های حوزه اعتیاد است. بر اساس قانون، سازمان بهزیستی موظف به نظارت بر مراکز اقامتی خودیاری گروه‌های همتا (کمپ) است. اما برخی از این مراکز خارج از نظارت این سازمان هستند. به علاوه، حوادثی چون این فاجعه نشان می‌دهد که وضعیت ایمنی مراکز درمانی اعتیاد نیازمند توجه بیشتری است. توجه به وجود ملزومات ایمنی مناسب یکی از ارکان اصلی مورد نیاز مراکز خدمات‌رسان است که باید به طور مکرر مورد بازرسی و ارزیابی قرار گیرد. اولویت دادن به ایمنی افراد مبتلا به اختلالات مصرف مواد در کمپ‌ها ضروری است. اموری چون بازرسی منظم ایمنی آتش‌نشانی، نصب اعلام حریق و رعایت کلیه مقررات ایمنی مربوطه از اهمیت بالایی برخوردار است.
۵. کارکنانی که به درستی آموزش دیده باشند، نقش تعیین کننده‌ای در شرایط اضطراری دارند لذا ضروری است که جلسات آموزشی منظم برای آموزش کارکنان در مورد برخورد با شرایط بحرانی شامل آتش‌سوزی، زلزله و دیگر شرایط بحرانی برگزار شود. اما بعضا شاهدیم کارکنان این مراکز فاقد حداقل مهارت‌های ابتدایی و پایه‌ای هستند.
در پایان این اطلاعیه آمده است: «امیدواریم این حادثه‌ی تلخ مایه‌ای شود برای پرداختن به مسائل کمپ‌ها و مراکز میان مدت اقامتی درمان اعتیاد که سال‌هاست وضعیت آنان مورد غفلت قرار گرفته است. انجمن آمادگی دارد در راستای بازنگری استانداردهای تاسیس، راه‌اندازی و نظارت بر این مراکز همکاری علمی به عمل آورد».
نظر شما